گیتی حایز

بدون شک، انجام دادن ورزش و برگزاری رویدادهای ورزشی نیازمند اماکن ورزشی است که در بسیاری از شهرهای دنیا موجب ایجاد برند مکان برای آن منطقه شده اند. از طرفی این اماکن ورزشی فرصت‌های مناسبی را برای رشد عاطفی، شناختی، ادراکی و اجتماعی گروه‌های مختلف جامعه ایجاد می‌کنند. براین اساس، طی دو دهة گذشته در محیط جهانی، ساخت و ساز اماکن ورزشی به شدت گسترش یافته است. به طور خاص، بررسی­های میدانی حاکی از این است که در حال حاضر بسیاری از پروژه­های عمرانی در زمینه ورزش، ناتمام مانده یا دچار رکود شده است و این رکود در اجرای آنها ضرر و زیان فراوانی به منابع ملی وارد کرده؛ از جمله اینکه موجب راکد ماندن و به تعویق افتادن بازگشت سرمایه شده، هزینه­های جاری را به مراتب افزایش داده و هزینه­های مازاد تحمیل کرده و به موازات آن نارضایتی مردم، مشتریان و ذینفعان را به همراه خواهد داشت. در این میان، عوامل، موانع و چالش­های مختلفی از جمله الزامات فدراسیون­های بین المللی برای میزبانی این رویدادهای ورزشی بر ساخت این تأسیسات، پیچیدگی ساخت و ساز، محدودیت­های بودجه و زمانی و فشار ذینفعان پروژة ساخت اماکن ورزشی نقش مهمی در تأخیر، رکود و کاهش کیفیت ساخت چنین پروژه­های ورزشی دارد. بنابراین، هدف این مطالعه شناسایی موانع و راهکارهای توسعة اماکن ورزشی با تمرکز بر فدراسیون قایقرانی ایران است. این پژوهش به لحاظ روش شناسی آمیختة اکتشافی از نوع متوالی است که بخش کیفی براساس روش جمع آوری داده­ها، مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته و مرور اسناد با رویکرد فراترکیب است. بخش کمی نیز ترکیبی از روش تحلیل روابط علی معلولی (DEMATEL) و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) است. مشارکت کنندگان مطالعه شامل صاحب نظران حوزة مدیریت و توسعة اماکن ورزشی در رشته قایقرانی می­باشند که به صورت هدفمند انتخاب شدند.   به طور کلی نتایج نشان داد که یازده عامل به عنوان موانع توسعة ساخت اماکن ورزشی فدراسیون قایقرانی وجود دارد که به ترتیب شامل ضعف­های مدیریتی، ضعف مهندسی و تخصصی، سازوکارهای نامناسب نظارتی، پذیرش اجتماعی، رویدادها، محدودیت­های مالی، مسائل حقوقی، ارتباطات سازمانی، تجهیزات و امکانات، ساختار دولتی و مسائل جغرافیایی است. براساس نتایج کمی مرتبط با موانع،   ضعف های مدیریتی، ضعف مهندسی و تخصصی، سازوکارهای نامناسب نظارتی، پذیرش اجتماعی، رویدادها   در زمرة ساختارهای علی می­باشند و محدودیت­های مالی، مسائل حقوقی، ارتباطات سازمانی، تجهیزات و امکانات، ساختار دولتی، مسائل   جغرافیایی معلول به حساب می آیند. همچنین تحلیل راهکارهای مرتبط با توسعة اماکن ورزشی فدراسیون نیز نشان داد که شش راهکار با اولویت راهکارهای شبکه حمایتی، جذب مشارکت، منابع انسانی، نظام مدیریت پروژه، راهکارهای نظارتی و فرهنگ سازی از منظر خبرگان وجود دارد. به نظر می­رسد متولیان پروژه‌های عمرانی ورزشی و به طور خاص، شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی کشور با در نظر گرفتن این عوامل در برنامه‌ریزی­ها و سیاست­های خود بتوانند زمینه توسعة اماکن ورزشی و کاهش زمان تأخیر در پروژه­های عمرانی ورزشی فدراسیون قایقرانی ایران و در نهایت توسعه ورزش و بهره‌مندی از مزایای آن را در سطح جامعه فراهم آورند.